دلایل تب در کودکان زیر یک سال
دلایل تب در کودکان زیر یک سال
تب در کودکان ,تب در کودکان زیر دو سال,تب در کودکان 4 ساله,تب در کودکان 2 ساله,تب در کودکان زیر یکسال,تب در کودکان نشانه چیست,تب در کودکان 3 ساله
توضیحاتی در مورد تب در کودکان
بیشتر مادران با این صحنه مواجه شده‌اند: نیمه‌های شب فرزندتان با درد و ناله پیش شما آمده و شما هم با لمس پیشانی او متوجه تب و داغی سرش شده‌اید. این لحظات معمولا برای مادران کم‌تجربه سخت است چون نمی‌دانند چه باید بکنند.بسیاری از والدین تب را موردی خطرناک می‌دانند اما متخصصان معتقدند در خیلی از موارد تب مشکل حادی نیست. تب نشان دهنده شروع یک بیماری و از مهم ترین علائم بیماری های ویروسی و عفونی مانند سرما خوردگی می باشد. تب کردن در کودکان امری عادی است که اگر جلوی آن گرفته نشود خطرات مرگباری خواهد داشت. اما چگونه بفهمیم کودکمان تب دارد؟ بهترین راه برای فهمیدن تب داشتن کودک دست زند یا بوسیدن پیشانی او است. بیشتر متخصصین اطفال بر این باورند که درجه حرارت طبیعی کودک سالم بین 36 تا 38 درجه سانتیگراد است. اگر درجه حرارت مقعدی کودک بالای 38 درجه سانتیگراد باشد تب دارد. در صورتیکه کودک زیر 3 ماه باشد باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرد.در این مطلب از سایت جسارت در مورد تب در کودکان صحبت میکنیم امیدواریم مورد توجه قرار بگیرد.
تب چیست
برای درک درست اینکه تب چیست ابتدا باید سراغ هیپوتالاموس که غده‌ای در مغز است برویم. این غده که در وسط پایه مغز واقع شده مثل یک ترموستات عمل می‌کند. این ارگان با درک صحیح میزان دمای مناسب برای بدن پیامی را به سیستم‌های عصبی ارسال و آنها را برای رسیدن به دمای مطلوب آماده می‌کند. دمای طبیعی بدن 37درجه سانتیگراد است البته در برخی افراد اندکی درجه حرارت بدن بالاتر یا پایین‌تر است. همچنین دمای بدن در طول شبانه‌روز متغیر است؛ در صبح اندکی پایین‌تر و در عصر اندکی بالاتر می‌رود. وقتی ویروسی وارد بدن و خون کودک شود موجب تغییراتی در خون و گلبول‌های سفید و درجه حرارت بالا برای دفاع می‌شود. هیپوتالاموس با درک این موضوع به سیستم عصبی دستور می‌دهد درجه حرارت بدن بالا برود و دمای بدن ممکن است از 38 تا 40 درجه برسد.
تب در کودکان و مراجعه به پزشک
شما بهتر از همه می توانید تشخیص دهید که کودکتان بدحال است یا نه. بنابراین در صورتیکه احساس نگرانی می کنید، صرف نظر از اینکه درجه حرارت بدن کودک چقدر است، به پزشک مراجعه کنید. بعلاوه، درجه حرارت مقعدی تنها شاخص نگران کننده بودن تب کودک نیست. سن و رفتار کودک نیز مهم است. تب در کودکان زیر 3 ماه جدی تر است و تب بالایی که مانع بازی کردن و غذا خوردن کودک نمی شود ممکن است چندان جدی نباشد. بخاطر داشته باشید که زمانی که کودک در حال فعالیت است بدنش گرمتر از زمانی است که تازه از خواب بیدار شده. نکته دیگری که باید بیاد داشت این است که سیکل طبیعی ترموستات داخلی بدن انسان بگونه ای است که درجه حرارت بدن انسان در ساعات غروب و سر شب بالا می رود. با توجه به آنچه گفته شد، در موراد زیر باید به پزشک مراجعه کرد: درجه حرارت مقعدی بالای 38 درجه سانتیگراد در کودک کمتر از سه ماه درجه حرارت مقعدی بالای 38.3 درجه سانتیگراد در کودک سه ماهه و بالاتر وجود علائم زیر همراه با تب نیز می تواند نشانه جدی بودن مشکل باشد: کاهش اشتها، بی حالی، رنگ پریدگی یا بر افروختگی واضح، یا وجود تغییرات دیگر در رفتار یا ظاهر کودک وجود دانه های کوچک قرمز-ارغوانی روی بدن که با فشار دادن سفید نمی شوند یا وجود لکه های ارغوانی بزرگ؛ هر دو این علائم می توانند نشانه عفونت باکتریال جدی باشند. کودک نمی تواند غذا را ببلعد و آب دهانش مرتب می ریزد؛ این ممکن است علامتی از اپی گلوتیت (التهاب اپی گلوت – اپیگلوت قسمتی از حنجره است که موقع بلع غذا مانع ورود غذا به مری و مجاری تنفسی می شود) باشد. اپی گلوتیت سبب تورم قسمت عقبی گلو شده و می تواند جان کودک را به خطر اندازد. حتی بعد از تمیز کردن بینی، کودک نمی تواند خوب نفس بکشد که ممکن است نشانه ای از ذات الریه یا آسم باشد. کودک به نظر هذیان آلود و گیج می رسد و بسیار تحریک پذیر و کج خلق است؛ این علائم ممکن است علائم یک عفونت ویروسی یا باکتریال جدی باشند. در صورتیکه بابت ظاهر یا رفتار کودک خود دچار نگرانی هستید، صرف نظر از اینکه درجه حرارتش بالا باشد یا نه، حتماً به پزشک مراجعه کنید. همچنین به خاطر داشته باشید که تب تنها یکی از علائم بیماری است. توجه داشته باشید که علائمی نظیر سرفه و گوش درد (در صورتیکه به آن مشکوکید) یا استفراغ و اسهال را حتماً به پزشک اطلاع دهید زیرا به وی در تشخیص کمک می کند.
تب در کودکان کمتر از 4 سال
گاهی اوقات در کودکان کمتر از 4 سال به علت عفونت‌های گوش و در کودکان بالای 4 سال به علت سینوبرونشیت علائم بالینی تب و سرفه طول می‌کشد. بیشتر محققان و پزشکان معتقدند تب برای کودکان مشکل جدی تلقی نمی‌شود و تا زمانی که کودک تب دارد و بی‌قرار است احتیاج به داروی مسکن تب‌بر ندارد. ثابت شده تب یک عامل دفاعی بدن بوده و دوره بیماری را کوتاه‌تر می‌کند و پایین آوردن تب دوره بهبود بیماری را در کودکان به شدت کند می‌کند. بدن برای افزایش درجه حرارت خون مجبور است 01درصد به سوخت و ساز خون بیفزاید و افزایش متابولیسم بدن باعث دفع بسیاری از سموم نهفته در بافت‌ها می‌شود. در این صورت توصیه می‌شود در مورد تب بیماری‌های عفونی و تب واکسیناسیون استامینوفن تجویز نشود که دفاع بدن در مقابل میکروب‌ها نیز کمتر شود.
تب در کودکان و استامینوفن
برای استفاده از دارو با پزشک مشورت کنید.استامینوفن به عنوان مسکن و تب‌بر مصرف زیادی دارد و در موارد لزوم باید مصرف شود چون 05درصد مسمومیت‌های دارویی با استامینوفن اتفاق می‌افتد. استامینوفن عمدتا به وسیله کبد متابولیزه می‌شود. علائم مسمومیت خفیف بالینی مانند تهوع، رنگ‌پریدگی و خستگی بروز می‌کند که به وسیله دفع استامینوفن غیرسمی از راه ادرار علائم بهبود می‌یابد. استامینوفن برای رفع تب کودکان زیر یکسال بر حسب وزن 51-01 قطره 6-4 ساعت و در کودکان بزرگ‌تر از 2 سال 5 میلی‌لیتر معادل یک قاشق مرباخوری 6-4 ساعت یک‌بار برای زمانی که کودک تب بالاتر از 5/83 دارد در دوران تب و سرماخوردگی تجویز می‌شود. شربت ایبوپروفن داروی مناسب مسکن و تب‌بر برای کودکانی است که تب و درد عفونت گوش دارند و بر حسب وزن هر 8-6 ساعت یک قاشق مرباخوری در موارد تب بالا یا همراه استامینوفن در موارد ضروری تجویز می‌شود. اگر تب 03 تا 54 دقیقه بعد از مصرف دارو ادامه یافت برای اطمینان از کافی بودن دارو، دوز دارو و پیمانه‌ای را که با آن دارو را به کودک داده‌اید، کنترل کنید. در صورتیکه میزان داروی داده شده کافی باشد ممکن است بدن کودک به دارو جواب نداده باشد. اگر استامینوفن ظرف یک ساعت تب را پایین نیاورد،
درجه تب در کودکان
استفاده از درجه‌های اندازه‌گیری تب وسیله مناسبی برای اندازه‌گیری دمای بدن است. برای بچه‌ها به هیچ‌وجه دماسنج را در دهان یا مقعد قرار ندهید چراکه خطرناک است و ممکن است شکسته شود. درجه را زیربغل کودک قرار دهید و هر دمایی را که مشاهده کردید، یک درجه به آن اضافه کنید، یعنی اگر درجه تب کودک شما را 38 نشان داده، در حقیقت او 39 درجه تب دارد. پاشویه یکی از روش‌های سنتی برای کاهش تب است که هنوز هم به خانواده‌ها توصیه می‌شود. والدین می‌توانند دستمالی را با آب شیر خیس کنند و روی سر و بدن بچه قرار دهند. حمام کردن روش مناسبی برای کاهش تب نیست چراکه بچه بیمار است و توان بالایی ندارد و حفظ و کنترل او در این حالت کار سختی است و ممکن است زمین بخورد.
فایده تب در کودکان
محققان به این نتیجه رسیده‌اند بدن انسان از تب به عنوان یک سپر دفاعی استفاده می‌کند و افزایش درجه حرارت برخی میکروب‌ها و ویروس‌ها را از بین می‌برد و تب یکی از نشانه‌های خوب بالینی برای آگاهی والدین و پزشک از وجود بیماری‌های عفونی است و بدون وجود تب پیش‌بینی عفونت در بدن بسیار سخت و پیچیده خواهد بود. گاهی اوقات به دنبال تب، لرز ایجاد می‌شود و با وجود تب و پوشاندن کودک با پتو، او احساس سرما و لرز می‌کند.
درمان خانگی تب در کودکان
اگر کودک بر اثر تب بی حال نشده است لزومی به استفاده از دارو نیست. برای پایین آوردن تب می توانید مقدار زیادی شیر سینه یا شیر خشک به کودک بدهید تا هم درجه حرارتش پایین آید و هم از کم شدن آب بدن جلوگیری شود. همچنین زیاد به کودک لباس نپوشانید. بالا بودن درجه حرارت بدن کودک ممکن است ناشی از لباس بیش از حد، هوای گرم، و یا فعالیت زیاد باشد. در این مواقع بهتر است لباس کودک را کم کرده و تشویقش کنید که کمی استراحت کند و یا فعالیت کمتری در یک فضای خنک داشته باشد. اگر تب کودک را اذیت می کند می توانید با آب ولرم پاشویه کنید و یا در وان پر از آب ولرم قرار دهید. پاشویه به شستن پاها و یا انداختن پارچه خیس روی پاها محدود نمی شود. برای پاشویه می توانید یک اسفنج را به آب ولرم آغشته کنید و از بالا روی بدن کودک بکشید. هرگز با استفاده از الکل نوزاد را پاشویه نکنید زیرا الکل از طریق پوست جذب شده و وارد خون می شود. ورود الکل به خون می تواند سبب بروز مشکلات تنفسی یا تشنج شود و یا کودک بر اثر افت قند خون خواب آلوده یا تحریک پذیر گردد.
علل تب در کودکان
ابتلا به تب در کودکان بسیار شایع است. حتی مواردی مانند دویدن، هیجان زیاد یا لباس‌های خیلی گرم می‌تواند موجب افزایش دمای بدن کودکان شود. اگر چه این حالات بیماری نیستند و تنها به دلیل کاهش تعریق بدن کودک رخ می‌دهند. تب معمولاً به دلیل وجود عفونت در بدن ایجاد می‌شود. پس تب یک بیماری نیست بلکه بخشی از پاسخ سیستم ایمنی بدن به عوامل بیماری‌زاست. برخی از دلایل اصلی تب در کودکان عبارتند از: عفونت ویروسی یا باکتریایی مانند سرماخوردگی، عفونت گوش میانی، التهاب معده و روده یا بیماری‌های معمول در دوران کودکی مثل اوریون، سرخک، سرخجه، تب زرد، آبله مرغان و بیماری ششم (روزئولا) واکسن زدن دندان درآوردن کمبود آب و دهیدراته شدن بدن که می‌تواند در اثر اسهال و استفراغ شدید ایجاد شود. واکنش‌های آلرژیک نسبت به مواد غذایی یا داروها که به ندرت باعث بروز تب می‌شوند.
تب در کودکان بعد واکسن
احتمال بروز عوارض جانبی بعد از مصرف همه داروها از جمله واکسن وجود دارد. واکسیناسیون به معنی تزریق ارگانیسم‌های مرده یا ضعیف شده به بدن کودک است. بدن کودک پس از تزریق واکسن شروع به تولید پادتن‌های جدید می‌کند تا بتواند در برابر این ارگانیسم‌های خاص از خود محافظت کند. واکنش‌های بدن به واکسیناسیون مانند تب، ضعف و کهیر به این معناست که بدن در حال مبارزه با این ارگانیسم‌هاست. بنابراین تب کردن کودکان بعد از واکسیناسیون امری کاملاً طبیعی است. این عوارض معمولاً خفیف هستند و به خودی خود از بین می‌روند. تنها برای درمان درد و تب بالای ۳۹ درجه سانتیگراد به مصرف دارو نیاز است.
تب در کودکان و پاشویه
یک متخصص اطفال با اشاره به اینکه تب در کودکان به ویژه در زیر پنج سال امکان تشنج را فراهم می‌کند، تاکید کرد: تا رساندن کودکان به پزشک و بررسی علت بالا رفتن دمای بدن، لازم است از یک روش مناسب به جز پاشویه، تب کودکان را متوقف کرد. دکتر امیر حسابی در گفتگو با سلامت آنلاین افزود: پاشویه کردن کودک به دلیل کاهش دمای محیطی منجر به لرز در کودک می‌شود، بنابراین بهتر است والدین از روش‌های مناسب‌تری برای کاهش تب کودک استفاده کنند. وی گفت: کم کردن حجم لباس و دادن مایعات فراوان به کودکان بهترین روش در پایین آوردن تب کودکان است، اما در مورد کودکانی که تب آنها بالای ۳۹ درجه باشد و کمتر از پنج سال نیز سن داشته باشند، برای جلوگیری از عارضه تشنج در آنها باید از استامینوفن کودکان استفاده شود. این متخصص اطفال توضیح داد: اگرچه مصرف داروها باید با تجویز پزشک صورت گیرد، اما در چنین مواردی که کودک در معرض خطر باشد، تا رساندن پزشک می‌توان از استامینوفن‌هایی که بدون نسخه پزشک هم می‌توان آن را از داروخانه تهیه کرد، استفاده شود. حسابی افزود: در این مواقع می‌توان با خوراندن شربت یا قطره استامینوفن به کودک، درجه حرارات بالای کودک را کاهش داد، اما در صورتی که کودک حاضر به همکاری نباشد، می‌توان از شیاف برای پایین آوردن تب موقتا استفاده کرد. وی اظهار کرد: دوز مصرفی شربت یا قطره با توجه به وزن کودک تعیین می‌شود، به طور مثال در کودکانی که ۱۰ کیلوگرم وزن دارند و در سنین یک و نیم تا دو سالگی هستند باید نصف وزن کودک، یعنی به میزان پنج سی سی شربت داده شود، اما میزان مصرف قطره باید دو برابر وزن کودک، به تعداد ۲۰ قطره باشد. این متخصص اطفال تاکید کرد: دادن داروهایی مانند استامینوفن کدئین، دیکلوفناک، بروفن به کودکان جایز نیست و تنها در مواقع ضروری از استامینوفن و داروهای دیگری که برای اطفال در نظر گرفته می‌شود، تا رساندن کودک به مراکز درمانی می‌توان استفاده کرد و والدین در نظر داشته باشند که مقدار داروی مصرف شده را به اطلاع پزشک معالج نیز برسانند. حسابی تصریح کرد: مصرف استامینوفن کدئین به دلیل مخدر موجود در آن، امکان اختلال در سطح هوشیاری کودک را فراهم می‌کند و به دلیل عوارض مصرف آن این دارو صرفا برای بزرگسالان بالای ۱۸ سال در نظر گرفته شده است، علاوه بر آن مصرف این دارو در شیرخواران زیر سه ماه به هیچ عنوان مجاز نیست.
درمان تب در کودکان
اگر دماسنج، درجه بالایی از تب کودک را نشان داد، فورا او را نزد پزشک متخصص اطفال ببرید. اما اگر تب او کمی بالاتر از دمای طبیعی بدن (37 درجه سانتیگراد) بود، می توانید با راهکارهای زیر تب کودک را پایین بیاورید: 1- دمای اتاق کودک خود را خنک نگه دارید. اگر هوا گرم است، لباس های نخی نازک به تن کودک کنید و هر گونه لباس اضافی را از تن او خارج کنید. 2- اگر هوای گرم است، از وسیله خنک کننده مثل کولر، برای اتاق کودک استفاده کنید، اما مواظب باشید کودک در مسیر جریان مستقیم هوای خنک قرار نگیرد. 3- کودک خود را مرتبا با آب ولرم پاشویه کنید. دقت کنید که از آب سرد برای این منظور استفاده نکنید، زیرا باعث لرز کودک، علاوه بر تب او می شود. دمای آب باید نزدیک به دمای بدن کودک باشد. 4- تب باعث از دست رفتن آب بدن از طریق پوست می شود، بنابراین مایعات و آب کافی به کودک بدهید تا از کم آبی بدن او جلوگیری کنید. سعی کنید از نوشیدنی هایی مانند آب میوه تازه و غذاهای سبکی مانند انواع سوپ های ساده استفاده کنید. هرگز از الکل برای پایین آوردن تب کودک استفاده نکنید 5- شرایطی را فراهم کنید تا کودک بیشتر استراحت کند. استراحت و خواب کافی سبب کاهش تب می شود، زیرا به بدن فرصت مبارزه با عفونت و ترمیم بافت های آسیب دیده را می دهد. 6- دست های کودک را مرتبا با آب و صابون بشویید، مخصوصا وقتی که می خواهید به او غذا بدهید. 7- هنگام حمام کردن کودک، از یک لیف نرم برای شستن پوست او استفاده کنید. 8- هنگام استراحت کودک، یک ملحفه نازک روی او بیندازید تا به دلیل لرزی که همراه با تب ایجاد می شود، نلرزد. 9- یک پارچه تمیز و مرطوب را بر روی پیشانی کودک قرار دهید و هر 30 ثانیه یک بار آن را عوض کنید. این کار سبب پایین آمدن تب کودک می شود. نکته ای که در این خصوص وجود دارد این است که دستمال باید مرتبا عوض شود و دمای آب باید ولرم باشد.10- هنگامی که فردی بیمار می شود و تب می کند، اشتهایش به غذا خوردن کم می شود. این یک فرایند طبیعی است، زیرا بیشتر انرژی بدن صرف مبارزه با میکروب هایی می شود که سبب عفونت و بیماری شده اند. بنابراین به بیماران تب دار توصیه می شود که غذای سبک و ساده استفاده کنند و از مصرف غذاهای چرب و سرخ کرده بپرهیزند، زیرا هضم این نوع غذاها انرژی زیادی از بدن می گیرد. 11- کودک خود را از بچه های دیگر دور نگه دارید، زیرا ممکن است بیماری او مسری باشد و کودکان دیگر را نیز بیمار کند. 12- در صورت مشاهده تب بالا در کودک و طولانی شدن مدت زمان تب، فورا به پزشک متخصص اطفال مراجعه نمایید. 13- معمولا لب افراد مبتلا به تب خشک می شود و ترک می خورد. لذا لب های کودک تب دار خود را چرب نگه دارید. برای این کار می توانید از وازلین و یا کرم مخصوص کودکان استفاده کنید.
تب در کودکان و الکل
هرگز از الکل برای پایین آوردن تب کودک استفاده نکنید. الکل حاوی گازهای سمی است. همچنین از طریق پوست جذب می شود و خیلی سریع تب کودک را پایین می آورد که این خطرناک است.
تب در کودکان و مشورت با پزشک
توصیه های غیر علمی دیگران را در مورد کودک خود به کار نگیرید و حتما با پزشک متخصص اطفال در این باره مشورت کنید.
تب در کودکان و انتخاب لباس مناسب
– از لباس های گشاد و نخی برای کودکان مبتلا به تب استفاده کنید و از هر گونه لباس تنگ و و با بست های فلزی و پر دکمه، اجتناب کنید. – لباسی را انتخاب کنید که هوای کافی به پوست کودک برساند، زیرا معمولا تب، سبب عرق کردن کودک می شود. لباس های نخی، هوای کافی را به پوست کودک می رسانند و او را خنک نگه می دارند. – لباسی را انتخاب کنید که بتوانید سریعا آن را از تن کودک درآورید و یا به او بپوشانید، زیرا ممکن است در اثر بالا رفتن دمای بدن کودک، مجبور به تعویض لباس کودک شوید. – سعی کنید از لباس های نو برای کودک مبتلا به تب استفاده نکنید، زیرا تب در کودکان معمولا با استفراغ و اسهال همراه است. بنابراین ممکن است لباس های نوی کودک کثیف شوند.
هشدار در مورد تب در کودکان
اگر کودک مبتلا به تب، دچار تنگی نفس، سفتی گردن، گیجی، رخوت، هذیان، تشنج و سرفه همراه با خلط رنگی شد، سریعا او را به پزشک برسانید.
